My, czyli autorzy tych stron, zbieramy dużo dzikich roślin i używamy je do jedzenia, do picia, a jeśli trzeba, to jako lekarstwa. Najczęściej tak jest zdrowiej niż kupować podobne w sklepie, o ile to ogółem jest możliwe. I dlaczego płacić za coś, co można mieć za darmo? Szczególnie jeśli jednocześnie można mieć ładną wycieczkę.
Tu zebraliśmy nasze wiadomości o roślinach które można stosować do jedzenia, na herbaty i lekarstwa.
Zdjęcia zrobiliśmy w różnych krajach, przede wzystkim w Norwegii i w Polsce.
Niektóre rośliny, które są ściśle chronione w Polsce, nie są chronione w Norwegii - tak jest z maliną moroszką czy bażyną. Jednak też bywa i odwrotnie: rośliny chronione w Norwegii można legalnie zbierać w Polsce - tak jest na przykład z jemiołą.
Jeśli ktoś zechce używać te rośliny do jedzenia lub na lekarstwa, radzimy, aby poczytać też w innych źródłach - mimo najlepszych chęci nie wiemy wszystkiego. Niżej umieszczone są odnośniki do innych stron internetowych i tytuły książek o roślinach jadalnych i leczniczych.
Tu piszemy o wykorzystaniu roślin dla żywności i lekarstw dla ludzi. Wiele z tych roślin mają także inne aplikacje, takie jak żywność i leki dla zwierząt, materiałów budowlanych, drewna opałowego, z zastrzeżeniem mebli i rzemieślniczych wyrobów, do destylacji substancji chemicznych, itp., ale byłoby zbyt dużo, by pisać o wszystkiego.
Macerat
Herbata (ziołowa)
Suszone lub świeże części roślin w garnku i zalać wrzątkiem. (trekke) kilka minut i pić na gorąco.
Herbata medyczna (napar)
Suszone części roślin umieszczonych w filiżance (odporny na ciepło, na przykład emaliowany), które wypełnione wrzątkiem. Ten zestaw w rondlu z wodą i gotować co najmniej 15 minut.
Wywar
Części roślin są umieszczane bezpośrednio w naczyniu z wodą, która gotowane co najmniej 15 minut.
Tinktura (nalewka)
Części roślin (zwykle świeże) umieszczone w alkoholu (co najmniej 40%, niektóre rośliny wymagają większej zawartości alkoholu). To musi być przechowywany przez dłuższy czas, często miesiące. Mogą być podjęte w małych porcjach, z kroplami do jednej łyżeczce na raz.Ilość zależy od gatunku rośliny i chorób.
Wyciąg olejowy
Świeże lub suszone części roślin są dodawane w oleju. Powinien być tak długi, że substancje czynne są wyodrębniane.
W niektórych przypadkach można również użyć kombinacji, np.. rozpuszczenie w alkoholu i oleju lub innych substancji chemicznych, n.p. gliceryna.
Po polsku
Medycyna dawna i współczesna. http://rozanski.liPo norwesku – På norsk
Urtekilden. http://rolv.no/index.html
Norges sopp- og nyttevekstforbund. http://www.soppognyttevekster.no/
Norsk botanisk forening. http://www.botaniskforening.no/
http://www.legemiddelverket.no/upload/16521/ny_klassifiseringsforskrift.pdf
Nyttevekster. http://nyttevekster.wikidot.com
Po saamsku - Sámegillii
Šattonamahusat, http://www.calliidlagadus.org/web/index.php?sladja=48&vuolitsladja=50
Po angielsku - In English
Plants for a future. http://www.pfaf.org/user/
A modern herbal. http://botanical.com/
Po szwedsku – På svenska
Den virtuella floran http://linnaeus.nrm.se/flora/
Po rosyjsku - По русски
Травовед. http://travoved.ru
Ай, болит. http://aibolit.givitca.ru
Po polsku
Bankowski / Serwatka: Pożyteczne chwasty. Panstwowy Zakład
Wydawnictw Lekarskich. 1977
Cybulska,... : Uprawa i zbiór
ziół. Panstwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne.
1956
Duke, James: Księga zdrowia ziołowa apteka domowa.
Publikat. 1991
Janicki, K. (red.): Medycyna naturalna. Panstwowy
Zakład Wydawnictw Lekarskich. 1990
Kuźnicka, B / Dziak,
M: Zioła i ich stosowanie. Historia i współczesność.
Panstowy Zakład Wydawnictw Lekarskich. 1992
Lutomski, Jerzy /
Małek, Bernard: Technologia leku roślinnego. Państwowy
Zakład Wydawnictw Lekarskich 1973
Ruminska / Ożarowski
(red.): Leksykon roślin leczniczych. Panstwowe Wydawnictwo
Rolnicze i Leśne. 1990
Samochowiec, Leonidas: Kompendium ziołolecznictwa. Urban&Partner 2002
Treben, Maria: Apteka Pana Boga. Ex libris 2010
Treben, Maria: Rany i skaleczenia. Spar 1993
Treben, Maria: Zdrowe życie z ziołami. Spar 1993
Zioła. Leksykon. Zastosowanie: kulinarne, medyczne, dekoracyjne
Zioła dla zdrowia i urody. Od A do Z. Gazeta Wyborcza. 2003
Po norwesku - På norsk
Alm / Sortland (red.): Spiselige planter. Ottar 3-2008.
Tromsø Museum
Bremness, Lesley: Den store urteboken. Dyrking
- Mat - Skjønnhet - Helse - Dekorasjoner. Gyldendal 1990
Bruun, Erik & Christensen, Budde: Klassiske legeplanter. Aschehoug
1998.
Chevallier, Andrew: Damms store bok om medisinske urter. Damm 2003.
Egeland, Inger Lagset / Myhr, Steinar: Ville planter til mat og glede. Damm 2002.
Egeland og Myhr, Norske Sopper, Gyldendal,
Fjeld, Geir: Lille grønne: nyttevekster i tradisjon og overtro. Elverum lokallag av Nyttevekstforeningen 2003
Grahl-Nielsen, Thora / Karlsen, Astrid: Ugress er også mat:
opskrifter og aktuelle surrogater av ville vekster Grieg 1941
Høeg, Ove Arbo: Planter og tradisjon: floraen i levende tale og tradisjon i
Norge 1925-1973 Universitetsforl. 1974
Jørgensen, Per Magnus: Botanikkens historie i Norge. Fagbokforl.2007
Hillker, Li: Naturens egen legebok. Teknologisk forlag 1991.
Holck, Per: Norsk Folkemedisin. Cappelen 1996.
Holmboe, Jens: Gratis mat av ville planter. Cappelen 1941
Lid, Johannes & Dagny Tande: Norsk flora. Det norske samlaget.
McIntyre, Anne: Vanlige urter for vanlige plager. Oslo, Gyldendal Norsk Forlag
1993.
McVicar, Jekka: Urter for kropp og sjel. Hilt og Hansteen 1996.
Mossberg, Bo - Stenmark, Lennart - Ericsson, Stefan: Gyldendals store nordiske
flora, Gyldendal Norsk Forlag, 1992.
Nylén B., Sopp i Norden og Europa, Landbruksforlaget,
Pahlow, M.: Mitt eget planteapotek. Kolibri Forlag 1986.
Slipher, Beate: Plukk ville matvekster. Boksenteret Erik Pettersen
2006
Slipher, Beate: Sopp og bær - og andre ville matvekster. Turhåndbok. BS-konsept
2004
Skard, Olav: Ville vekster: røtter i kulturhistorien. Landbruksforlaget
2003
Thurzo m.fl.: Naturens legende planter. Alt om helseplantenes praktiske bruk og
legende virkning. Hjemmets bokforlag 1978
Treben, Maria: Helse fra Guds apotek. Verlag Wilhelm
Ennsthaler 1993.
Våre medisinske planter. Det Beste A/S 1984.
Warenberg, Kristina: Flora i reinbeiteland. Landbruksforlaget 1997
Po saamsku (lapońsku) - Sámegillii
Aikio, Samuli: Šaddonamahusat. Čálliidlágádus 2005Po angielsku - In English
Atlas Florae Europaeae, Distribution of Vascular Plants in Europe 1 - 10, 1972-94 The Committee for Mapping the Flora of Europe - Societas Biologica FennicaPo szwedzku - På svenska
Bergmark, Matts: Vallört och vitlök - Om folkmedicinens läkeörter. Natur och Kultur 1961.Po duńsku - På dansk
Nielsen, Harald: Lægeplanter og trolddomsurter. København, Politikens Forlag A/S 1976.Po rosyjsku - По русски
Ахмедов, Рим: Растения - Твои друзья и недруги.Te strony są ciągle w budowie i będziemy uzupełniać je stopniowo.
Ta strona jest zrobiona przez Sveina Lunda i Basię Głowacką. Napisz do nas.