Det var nettopp dette diktet og nokre andre i Bjørn Nilsen sine bøker frå 70-talet: som fikk meg tit å kaste meg over bokmeldinga når eg ser at han endeleg har kome med ei ny bok. Eg har i tillegg hatt gleda av å treffe Bjørn Nilsen og høre hans svært innsiktsfulle analysar av sentraliseringspolitikken i Noreg i etterkrigstida. Det er forståeleg at det har tatt noko tid frå han busete seg på Hemnskjel og til røynslene derifra no kjem på trykk. Det han har gjort er å flytte tilbake, tilbake til det verkelege Noreg der det fins, der folk slit både med nedlegging av post, skolar, butikkar og ferjesamband. Eit skritt av verkeleg rørsle kan som kjent vere meir verd enn tusen ord, men samtidig er det svært nyttig å få satt ord på det. Nilsen skildrar det livet som levas der han no ser verda frå. Dette livet held Klassekampen sin bokmeldar narr av på ein måte som eg aldri hadde venta å finne på trykk i denne avisa: «... det sutres over tilstanden når posten, tippinga, telefonkiosken og folk flytter fra stedet og inn til byen.» Jaså, det er surring folk driv med som kjempar for å overleve i «utkanten».
Boka har ein «smått lokal tittel», kan vi lese. Glasbrått og fjærastein skal altså vere noko lokalt. Kor innsnevra urbanisert går det an å bli. Noreg har verdas lengste kystlinje, sett i forhold til både areal og folketal. Det mest karakteristiske ved denne kysten er fjærastein. Det har eg aldri sett så tydeleg sodi her eg sit og skriv dette, ved kysten av Østersjøen, der det knapt finst ein einaste fjærastein. Heile kysten er sand og atter sand, og ikkje er har forskjell på flo og fjære. Derimot er det glasbrått, noko som kan stå som eit symbol for det skrotet og forureininga menneska spreier overalt. Eg syns tittelen er genial. Om boka er like genial tør eg ikkje uttale meg om, ettersom eg først blei merksam på boka gjennom meldinga i Klassekampen, og utvalet av nyare norsk skjønnlitteratur i bokhandlane rundt Østersjøen, er relativt tynt.
Eg hører til dei alt for mange som aldri. har vore på «denne delen av kysten», altså kysten av Trøndelag. Boka skal ifølgje meldinga bare ha nedslagsfelt der, ettersom ho er skreve på dialekt, og det forstår jo ikkje resten av landet. Eg nå spørne om bokmeldaren ha hørt om Alf Prøysen, Arvid Hanssen eller Olav H. Hauge. Korleis trur han Oluf (Arthur Arntsen) kunne bli kåra til den største komikaren i Noreg på 1900-talet? Forstår vi ikkje dialekt her i landet?
Ved første høve skal i alle fall eg kjøpe Glasbrått og fjærastein. Ei diktbok som til dei grader har klart å erte på seg den urbane uforstand må vere verd å lese
Svein Lund
Til startsida