Jos sámit geavahivččii sáni "Finnmárku", oaivvilda, de "dát mielddisbuktá ahte mii sámit geavahivččiimet dáža cielosnamahusa iežamet birra. Mii cielahat iežamet finn:an."
Lean iskan stuorimus dárogiel sátnegirjjis mannan čuohtejagis: Ivar Aasena Norsk Ordbog, 1873. Doppe ohcen "samé", "lapp" já
"finn", já dát lei boadus:
Same: "Same, m. passende Forhold, Orden, riktig Skik."
Dat lei visot. "Samisk" vuolde ii lean mihkkege. Dat máksá ahte sánis "samé" dárogielas lea áibbas eará mearkkašupmi já ahte dárogiella lea luoikkahan sáni "samé" sámegielas mannil 1873.
Lapp: ii mihkkege, muhto "Lapplending" gávdno: "Lapplending,m. Indbygger af Lappland i Sverige. (Lapp, som Navn paa et Folkeslag, er her fremmendt og ansees helst som et Spottenavn) Jf. Finn.".
Finn: "Finn, Mand af det ňnske folkeslag, som fomemmelig har sine Opholdssteder i Finnmarken og Nordland, tildeels som Hyrdefolk med Reensdyr. Jf. Bufinn. G.N. Finnr. (Af Svenskerne kaldet "Lappar", medens derimot Svensk Finne er vort Finnlending eller Kvæn)."
Mu konklušuvdna dáš lea ahte "finn" ii dárbbaš leat cielussátni. Diedusge lea cielussátni cealkit "forbanna finnfan", muhto livččii go buorit cealkit "forbanna samefan"?
Lean maiddái gullan dáppe ahte "dáža" já "rivgu" leat cielussánit. Mu mielas dat ii ge sáhte leat riekta. Dat sanit muitalit sámegielas nuppi olmmoščeardda birra, juste nugo "finn" dárogielas. Dáža ii dárbbaš leat "biru dáža"!
Dál lea ságastallan Sámevuoigatvuoda lávdegotti čilgehusa birra. Dán oktavuodas lea fylkkanamma "Finnmark" dehálaš, danin go dat muitala ahte dát eana lea sámiid eana já ahte sámiin galgá danin leat oamastanvuoigatvuohta eatnamii. Ii go dát lea deháleabbu go bealkkehit buohkaid geat dárogillii geavahit dárogiel sáni sámiid birra?
Háliidivččen dán oktavuodas jearrat doaimmaheaddjis moadde gažaldaga:
1. Finnmark lea hui boares namma, unnimusat badjel 1000 jagi boares. Makkár eará sami lei dalle dárogielas mii muitalivččii sami álbrnoga birra?
2. Jos "finn" les áidna dárogiel sátni sámiid birra, mearkkašivččii go dat dážat eai livčče sáhttán hupmagoahtit sámiid birra cielatkeahttá sin?
Dearvvuođaiguin
Svein Lund
dáža já sisafárrejeaddji Finnmárkui / Sápmái
Til startsida