Artihkal Min Áiggis, 13.05.1998

Moivelávdegoddi

Láitá Sámi datalávdegotti meanuid

Stuorimus sámi lágádusa Davvi Girjji IT-ovddasvástideaddji, Michael Aase lea duššástuvvan go sámegiela čállimii dihtoriin ii leat velá gárvvis oktasaš standárda. - Ná ii sáhte šat joatkit. Dás lea sámegiela čállingiela boahtteáiggis sáhka. In ádde mo ná sáhttet joatkit moivema.

Svein Lund

Aase oassátasttii 1996 stuorra datakonfereanssas Kárásjogas, mii mearridii oktasas standárdda, nu gohčoduvvon Latin 9.

Lávdegoddi behtii

- Doppe ledje badjel 40 dehálaš organisašuvnna ja ásahusa, son muitala. Sámi databirrasiid buot dehálaš oasseváldit sohpe čovdosis, muhto de galggai Sámi datalávdegoddi doaimmahit dan. Dán lávdegottis ii oro válganeamen mihkkege.
Guovtte jagi maŋŋil eai vel sáhte muitalit goas dán lohpiduvvon standárdda sáhttá atnigoahtit. Okta sivain lea go sii ieža fas leat dan standárdda, masa buohkat ledje soahpan, iesválddálaččat divodišgoahtán ja mearridan ráhkadit áibbas ođđa.
- Eai leat maŋggas geat sáhttet govahallat man moivvas lea buot dáid iesgudetlágan čovdosiiguin, dusšástuvvá son.

Gávcci čovdosa

Sus lea alddes ovddasvástádus oažžut buot sámegielat giehtačállosiid mat Davvi Girjái bohtet dakkár hápmái ahte sáhttá daid lohkat ja deaddilit.
- Oktiibuot leat unnimus gávcci čovdosa. Mii leat dađis dasa hárjánan, ja ráhkadan konverterenprográmmaid mat molsot seamma standárdii.
- Muhto dábálaččat go geahččala sáddet e-poastta nubbái sámegillii, de ii leat buohkain čehppodat mii dárbbašuvvo daid molsut logahahttii gillii, jus ležžet ozžon maidege mii lea eará standárddain čállon.

- Vel vearrát

Aase muitala leat ain vearrát dillin go maid Min Aigi čálii mannan vahku. Mii čáliimet oainnat ahte Latin 9 lea seammago Multitast, muhto dát leat guokte sierranas čovdosa. Moivi lea danne vel vearrát.
Davvi Girji lea okta dain moaddásiin mat leat atnigoahtán standárdda mii mearriduvvui 1996:s. Ja sidjiide geain lea váttis lohkat Davvi Girjji ruovttusiidduid, leat sii dáid čálašlájaid bidjan internehttii, nu ahte sáhttá dáid viežžat ja galggašii daid sáhttit lohkat.
Barentsčállingoddi lei dán stuorra datakonfereanssa duvdin. Aase lea gullan ahte sii juolludedje máŋga miljon dán bargui, ja imašta gosa dát ruhta ges lea jávkan.

Heittot giellaráđis

Ii su mielasge leat nu hirpmus bargu Sámi giellarádis sátnevuorkkáin internehtas.
- Sii leat máksán viehka stuorra supmi čovdosa ovddas, mii ii leat njuolgguslaš ii teakstakodemis iige doalat rivttes sámi mearkkaid, omd. atná islándda «eth» đ sajis, Mikael Aase dadjá.
- Vuorkkás leat nu moadde sáni ahte ain gollá guhkes áigi ovdal go sáhttá adnot sátnegirjin.


Til startsida

sveilund@online.no